Wat zijn isoflavonen?

Isoflavonen zijn (plantaardige) stoffen die tot de polyfenolen behoren. Isoflavonen komen voor in peulvruchten en vooral in soja.

Wat weten we over isoflavonen en de overgang?

Tijdens de overgang gaan de eierstokken minder oestrogeen en progesteron aanmaken. Dit gaat vaak gepaard met vervelende overgangsverschijnselen als opvliegers en stemmingswisselingen. Opvallend is dat in landen waar veel sojaproducten worden gegeten, dit soort overgangsverschijnselen veel minder vaak voor blijken te komen.

Onderzoek heeft aangetoond dat soja de ernst van opvliegers met maar liefst 26 procent vermindert.

Dat isoflavonen overgangsverschijnselen als opvliegers, vaginale droogheid en stemmingswisselingen kunnen verminderen, lijkt best logisch. Isoflavonen maken immers de fyto-oestrogenen genisteïne en daidzeïne aan. Dit zijn stoffen die sterk lijken op het vrouwelijk geslachtshormoon oestrogeen. Dit hormoon wordt tijdens de overgang veel minder aangemaakt waardoor de overbekende overgangsverschijnselen zich voordoen. Oftewel, isoflavonen nemen de rol over van de lichaamseigen oestrogenen. Op die manier kunnen de fyto-oestrogenen de overgangssymptomen verminderen.

Elke vrouw wil de overgang natuurlijk met zo min mogelijk klachten door zien te komen. Kan dat wel? Kun je door middel van je eten invloed uitoefenen op de overgang? Goed voor jezelf en je lichaam zorgen, kan de overgangsverschijnselen verlichten. Een onderdeel van goed voor jezelf zorgen is je voeding.

Soja en isoflavonen.

Soja wordt in veel verschillende voedingsmiddelen gebruikt. Het bekendste is sojamelk. Andere sojaproducten zijn tofu, miso, tempeh, sojasaus en sojaspruiten. Ook kom je sojaderivaten in heel wat voedingsproducten verwerkt, voornamelijk in vleesvervangers.

Is er een relatie tussen isoflavonen en botontkalking?

Bekend is dat oestrogeen o.a. de botstructuur sterkermaakt. Feitelijk beschermt de eigen hormoonproductie vrouwen dus tegen osteoporose. Tijdens en na de overgang is de oestrogeenproductie echter een stuk lager dan tijdens de vruchtbare periode. Een vrouw verliest na de menopauze gemiddeld 2 tot 4 procent botweefsel per jaar.

Wetenschappelijk onderzoek lijkt uit te wijzen dat isoflavonen kunnen bijdragen aan het behoud van de botmassa, door hun hormoonachtige werking. Verder is het aan te bevelen om voldoende calciumrijke producten en producten met vitamine D te consumeren. Calcium versterkt de botten en vitamine D stimuleert de opname van calcium.

Kun je isoflavonen zomaar gebruiken?

In principe zijn isoflavonen veilig en lijken de gezondheidsvoordelen groter dan de nadelen. Er zijn aanwijzingen dat fyto-oestrogen niet alleen gunstig zijn bij overgangsklachten en osteoporose maar ook gunstig werken op het cholesterolniveau. Meer onderzoek is nodig naar de beschermende werking tegen hart- en vaatziekten na de overgang, bij prostaatkanker en dementie.

Gebruik van isoflavonen is wel omstreden in het geval van een verhoogd risico op hormoongevoelige kankers zoals borstkanker. Tegenstrijdig genoeg lijkt het gebruik van soja door vrouwen zonder verhoogd risico, de kans op borstkanker juist te verkleinen.

Bij een aanleg voor hormoongevoelige kanker is het daarom verstandig te overleggen met huisarts of oncoloog alvorens isoflavonen te nemen.

Ook bij schildklierklachten is het verstandig met je arts te overleggen. Isoflavonen worden namelijk aan de ene kant geassocieerd met een verminderd risico op schildklierkanker, maar men heeft ook waargenomen dat isoflavonen de absorptie van schildkliermedicijnen verminderen.

Supplementen met isoflavonen blijken dezelfde werking te hebben als de isoflavonen die je binnen kunt krijgen uit voeding, hoewel de ene vrouw er meer effect van heeft dan de andere.

Het genisteïne-gehalte lijkt hierbij wel een grote rol te spelen.